Παλμοί Ραδιοσυχνότητας
Ένας παλμός ραδιοσυχνοτήτων (RF pulse) είναι ένα ταλαντούμενο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Οι παλμοί ραδιοσυχνότητας χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία του σήματος, κατά την οποία οι ιστοί διεγείρονται και απορροφούν την ενέργεια των παλμών ΡΣ, πριν την επιστρέψουν ξανά πίσω στο περιβάλλον τους με ταυτόχρονη εκπομπή του σήματος μαγνητικού συντονισμού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να προκαλέσει την αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών. Η ποσότητα της θέρμανσης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το μέγεθος του ασθενούς και την ακολουθία παλμών που χρησιμοποιείται. Ο ειδικός ρυθμός απορρόφησης (SAR) είναι μια εκτίμηση της θερμικής δόσης που λαμβάνει ένας ασθενής και εκφράζεται σε watt ανά κιλό σωματικού βάρους του ασθενούς.Ειδικός ρυθμός απορρόφησης (SAR) και Επίπεδα λειτουργίας
Ο SAR (specific absorption rate) είναι ρυθμός και παρέχει τη μέτρηση της ποσότητας της ισχύος RF που απορροφάται ανά μονάδα μάζας με μονάδα μέτρησης το watt ανά κιλό (W/kg). Με το ρυθμό αυτό μπορεί να μετρηθεί η ενέργεια των ραδιοσυχνοτήτων (RF) που απορροφάται από τους ιστούς. Οι Τύποι του SAR είναι οι εξής:
Πηγή από General Electric
Για την ασφάλεια του ασθενούς πρέπει να επιλέγονται χαμηλά επίπεδα SAR, το οποίο είναι εφικτό με την επιλογή του κατάλληλου τρόπου λειτουργίας και σωστής παραμετροποίησης της ακολουθίας (π.χ. αύξηση του χρόνου TR, διαλείμματα μεταξύ των σαρώσεων κτλ.). Γενικά, πρέπει να επιλέγεται ο κανονικός τρόπος λειτουργίας, ο οποίος παρέχει επίπεδα SARέως 2W/kg. Οι διαθέσιμοι τρόποι λειτουργίας είναι οι εξής:
- Κανονικός/Κλινικός τρόπος λειτουργίας (normal mode):τρόπος λειτουργίας του εξοπλισμού ΜΤ κατά τον οποίο δεν θα προκληθεί σωματική καταπόνηση στους ασθενείς (SAR ≤ 2W/kg).
- Τρόπος λειτουργίας πρώτου επιπέδου (first level):τρόπος λειτουργίας του εξοπλισμού ΜΤ κατά τον οποίο οι ενεργειακές διαδικασίες πιθανόν να προκαλέσουν σωματική καταπόνηση στους ασθενείς, η οποία πρέπει να ελέγχεται μέσω ιατρικής επίβλεψης (SAR ≤ 4W/kg).
- Τρόπος λειτουργίας δεύτερου επιπέδου (second level):τρόπος λειτουργίας του εξοπλισμού ΜΤ κατά τον οποίο οι ενεργειακές διαδικασίες φτάνουν σε τιμές που ίσως να προκαλέσουν κίνδυνο για τους ασθενείς. Αυτός ο τρόπος λειτουργίας δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί στην κλινική ρουτίνα (η επιλογή είναι «κλειδωμένη» από τις κατασκευαστικές εταιρείες) και χρησιμοποιείται σε ερευνητικές διαδικασίες (SAR>4W/kg).
Αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών
O υπολογιστής υπολογίζει το επίπεδο θερμότητας και το συγκρίνει με τα όρια έκθεσης τα οποία έχουν θεσπιστεί. Εάν η διαδικασία εξέτασης εκτιμηθεί ότι οδηγεί σε υψηλότερα από τα αναμενόμενα επίπεδα τότε το σύστημα προσαρμόζει τις παραμέτρους της εξέτασης πριν από την έναρξη της ακολουθίας παλμών (απαιτείται επιβεβαίωση και από τον Τεχνολόγο Ακτινολόγο).Σημαντικό
- Ελέγχουμε εάν ο αερισμός και η θερμοκρασία του δωματίου είναι όπως ορίζει ο κατασκευαστής
- Εισάγουμε σωστά το βάρος του ασθενούς ώστε να αποτρέψουμε υπερβολική έκθεση ΡΣ ή ακόμα και την διακοπή της σάρωσης
- Πολύ σημαντικό μέρος της εξέτασης είναι η ορθή και ασφαλή τοποθέτηση του ασθενή. Τοποθετούμε τον ασθενή με κατάλληλο τρόπο ώστε να αποφύγουμε να δημιουργήσουμε βρόχους γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε κάποιο έγκαυμα (δεν σταυρώνουμε χέρια, δεν τοποθετούμε τον ασθενή σε επαφή με τα τοιχώματα του κυλίνδρου, χρησιμοποιούμε κατάλληλα μαξιλάρια).
- Παρακολουθούμε τον ασθενή καθ’ όλη την διάρκεια της εξέτασης και επικοινωνούμε μαζί του για να είμαστε ενήμεροι σε περίπτωση που νιώσει κάποια δυσφορία λόγω αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος του
- Βάσει της ιδιότητας θερμορύθμισης οι ασθενείς αποβάλλουν θερμότητα με τον ίδιο ρυθμό που παράγεται έτσι ώστε να υπάρχει σταθερότητα και να μην υπάρχουν αλλαγές στην συνολική θερμοκρασία στο κέντρο του σώματος
- Άνθρωποι που υποβάλλονται σε σημαντική εναπόθεση ισχύος ραδιοσυχνοτήτων (δηλ. σημαντικό SAR) θα επιχειρήσουν συνήθως να αποβάλλουν το πρόσθετο θερμικό φορτίο μέσω αγγειοδιαστολής των αιμοφόρων αγγείων του δέρματος ώστε να προσεγγιστεί η βασική θερμοκρασία σώματος
- Οι ασθενείς με αδυναμίες στην σταθεροποίηση της θερμοκρασίας τους λόγω ιατρικού ιστορικού θα πρέπει να χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης και να σαρώνονται πάντα στον κανονικό τρόπο λειτουργίας (normal mode)
- Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε ασθενείς οι οποίοι έχουν θερμοκρασία άνω των 39,5 °C. Εάν θα πρέπει να υποβληθούν σε εξέταση θα πρέπει να χρησιμοποιείτε ο κανονικός τρόπος λειτουργίας (normal mode)
- Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί σε ασθενείς οι οποίοι δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσουν (π.χ. βρίσκονται υπό αναισθησία), γεγονός που συνεπάγεται την μικρή έως μηδαμινή ανταπόκριση από πλευράς τους σε θέματα αλλαγής θερμοκρασίας.
Θέρμανση αγώγιμων αντικειμένων
H εναπόθεση των παλμών ραδιοσυχνότητας μπορεί να προκαλέσει θέρμανση των εμφυτευμάτων, των ιατρικών συσκευών ή οποιονδήποτε άλλων υλικών με αγώγιμη ιδιότητα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό του ασθενούς.Σημαντικό
- Ασθενείς που φέρουν ιατρικά εμφυτεύματα θα πρέπει να υποβάλλονται σε εξέταση σε κανονικό τρόπο λειτουργίας (normal mode)
- Η κατάλληλη συμπλήρωση της φόρμας συγκατάθεσης και ένα πλήρες ιστορικό δύναται να προστατέψει τον ασθενή από συμβάντα υπερθέρμανσης ιστών ή εγκαύματα λόγω θέρμανσης πιθανών αγώγιμων αντικειμένων που φέρει
- Οι ασθενείς που φέρουν τατουάζ θα πρέπει να ενημερωθούν για πιθανό ερεθισμό του δέρματος λόγω ενδεχόμενων μεταλλικών στοιχείων που φέρει το μελάνι (σε περίπτωση τατουάζ παλαιάς χρονολογίας)
- Ασθενείς που εργάζονται σε χώρους όπου παράγονται ρινίσματα (π.χ. σιδηρουργεία) χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, αφού εάν υπάρχουν ρινίσματα σιδήρου εντός του σώματός τους είναι πιθανή η υπερθέρμανση των παρακείμενων ιστών. Θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα να υποβληθούν σε εξετάσεις (π.χ. απλή ακτινογραφία) και στην συνέχεια, αφού αφαιρεθούν τα τυχόν ρινίσματα, να εξεταστούν με ασφάλεια