Μαγνητική Αγγειογραφία / MRA Εγκεφάλου (Αρτηριογραφία)

Προετοιμασία Ασθενούς:

  • Δεν απαιτείται συγκεκριμένη προετοιμασία για την εν λόγω εξέταση.
  • Η φαρμακευτική αγωγή του ασθενούς δεν χρειάζεται να σταματήσει.
  • Σε περίπτωση κλειστοφοβικού ασθενή, ο ασθενής πρέπει να προσέλθει στο κέντρο 30’ νωρίτερα της εξέτασής του ώστε να δοθεί κατάλληλο ηρεμιστικό χάπι.

Τοποθέτηση (ασθενούς – πηνίων)

  • Ο ασθενής συμπληρώνει το έντυπο συγκατάθεσης.
  • Ο Τεχνολόγος Μαγνητικής Τομογραφίας ελέγχει το έντυπο συγκατάθεσης και εφόσον δεν προκύπτουν ζητήματα ασφάλειας τότε συνεχίζεται κανονικά η διαδικασία.
  • Ο ασθενής αφαιρεί όλα τα ρούχα του (εκτός από το εσώρουχο) και τυχόν μεταλλικά αντικείμενα και φοράει κατάλληλη εξεταστική ρόμπα.
  • Οι γυναίκες ασθενείς πρέπει να αφαιρέσουν και τον στηθόδεσμο.
  • Ο ασθενής τοποθετείται με το κεφάλι πρώτα (head first).
  • Χρησιμοποιείται το πηνίο του εγκεφάλου.
  • Η κεφαλή του ασθενούς τοποθετείται προσεκτικά εντός του πηνίου, χωρίς κλίση και στροφή όσο αυτό είναι εφικτό.
  • Χρησιμοποιούνται κατάλληλα μαξιλάρια με σκοπό την ακινητοποίηση της κεφαλής, ώστε να περιοριστεί η πιθανότητα εμφάνισης τεχνικών σφαλμάτων κίνησης.
  • Χρησιμοποιούνται κατάλληλα μαξιλάρια ώστε να μην έρχεται σε επαφή το σώμα του ασθενούς με τον Μαγνητικό Τομογράφο.
 

Πρωτόκολλο απεικόνισης

  • Το πρωτόκολλο απεικόνισης μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το κλινικό ερώτημα και την προτίμηση του κάθε τμήματος Μαγνητικής Τομογραφίας.
  • Ένα τυπικό πρωτόκολλο MRA εγκεφάλου για τον έλεγχο των ενδοκρανιακών αρτηριών παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα.
  • Για την MRA εγκεφάλου δεν απαιτείται η ενδοφλέβια έγχυση μέσου σκιαγραφικής αντίθεσης (ΜΣΑ).
  • Προτείνεται η εφαρμογή μερικών ακολουθιών ολόκληρου του εγκεφάλου για screening της περιοχής, αφού μπορεί να προκύψουν τυχαία ευρήματα ή η αιτία των συμπτωμάτων του ασθενούς να μην προέρχεται από κάποια αγγειακή παθολογία.
  • Για την MRA εγκεφάλου τα περισσότερα τμήματα μαγνητικής τομογραφίας χρησιμοποιούν την ακολουθία 3D time-of-flight (TOF).
  • Για την επαύξηση των φαινομένων ροής, με σκοπό την φωτεινότερη απεικόνιση των αγγείων και την μείωση της πιθανότητας διαγνωστικού λάθους, προτείνεται:
    • Χρήση παλμού χωρικού κορεσμού με σκοπό την απομόνωση της αρτηριακής ροής (βλ. σχεδιασμό)
    • Προσανατολισμός των τομών κάθετα στη διεύθυνση της ροής των αγγείων. Πιο συγκεκριμένα, στην MRA εγκεφάλου οι τομές πρέπει να σχεδιάζονται σε εγκάρσιο επίπεδο και κάθετα στα ενδοκρανιακά αγγεία
    • Χρήση τεχνικής ramped RF pulses, η οποία χρησιμοποιεί γωνίες πρόσπτωσης που αυξάνονται προοδευτικά. Η αύξηση της γωνίας πρόσπτωσης αντισταθμίζει τον κορεσμό των αγγείων στις τελευταίες τομές 
    • Χρήση του ελάχιστου δυνατού χρόνου ΤΕ για την ελαχιστοποίηση της απώλειας σήματος λόγω μείωσης της συμφασικότητας εντός του voxel
    • Χρήση τεχνικής αντιστάθμισης της ροής (flow compensation ή GMN) για την μείωση των φαινομένων απώλειας σήματος λόγω ροής
    • Χρήση τεχνικής 3D multi-slab με ποσοστό επικάλυψης 10-30% για την μείωση των φαινομένων κορεσμού που συμβαίνει εάν η 3D TOF MRA ληφθεί με τεχνική single-slab (μία παχιά φέτα)
  • Εκτός από την ακολουθία 3D TOF, υπάρχουν κι άλλες τεχνικές για την ανάδειξη των ενδοκρανιακών αρτηριών, τόσο με όσο και χωρίς την ενδοφλέβια χορήγηση ΜΣΑ.

Σχεδιασμός τομών

Εγκάρσιο (Axial/Transversal) ολόκληρου του εγκεφάλου: οι εγκάρσιες τομές σχεδιάζονται παράλληλα με το πρόσθιο (γόνυ) και το οπίσθιο (σπληνίο) κέρας του μεσολοβίου στο οβελιαίο επίπεδο και κάθετα στη μέση γραμμή του εγκεφάλου στο στεφανιαίο επίπεδο. Οι τομές πρέπει να περιλαμβάνουν ολόκληρο τον εγκέφαλο έως και την παρεγκεφαλίδα (κάτω).

Εγκάρσιο (Axial/Transversal) ολόκληρου του εγκεφάλου: οι εγκάρσιες τομές σχεδιάζονται παράλληλα με το πρόσθιο (γόνυ) και το οπίσθιο (σπληνίο) κέρας του μεσολοβίου στο οβελιαίο επίπεδο και κάθετα στη μέση γραμμή του εγκεφάλου στο στεφανιαίο επίπεδο. Οι τομές πρέπει να περιλαμβάνουν ολόκληρο τον εγκέφαλο έως και την παρεγκεφαλίδα (κάτω). Πρέπει να γίνεται χρήση παλμού χωρικού κορεσμού άνωθεν των τομών (κόκκινο ορθογώνιο πλαίσιο) με σκοπό την απομόνωση της αρτηριακής ροής. Οι τομές πρέπει να περιλαμβάνουν τα αγγεία του κύκλου (ή πολυγώνου) του Willis. Τυπικά, οι τομές πρέπει να καλύπτουν από το μεσολόβιο (πάνω) έως και το ινιακό τρήμα (κάτω).

Επεξεργασία της MRA εγκεφάλου

Μετά την απόκτηση των εικόνων της MRA εγκεφάλου, απαιτείται μετεπεξεργασία των δεδομένων, η οποία επιτρέπει την παραγωγή  εικόνων που μοιάζουν με αυτές τις ψηφιακής αγγειογραφίας, με το μέγιστο δυνατό σήμα από τα αγγεία και το ελάχιστο δυνατό σήμα από τους πέριξ στατικούς ιστούς (εικόνα κάτω). Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να γίνεται χρήση των τεχνικών maximum intensity projection (MIP), volume rendering (VR), shaded surface display (SSD), καθώς και πολυεπίπεδες ανασυνθέσεις με σκοπό την βέλτιστη αξιολόγηση των ενδοκρανιακών αρτηριών.

 

Βιβλιογραφικές παραπομπές

  • ACR–ASNR–SNIS–SPR PRACTICE PARAMETER FOR THE PERFORMANCE OF CERVICOCEREBRAL MAGNETIC RESONANCE ANGIOGRAPHY (MRA). 2020